4 Kasım 2009 Çarşamba

Buluşma #3

Buluşma zamanı: 25 Ekim 2009, 10:30 – 14:30

Buluşma yeri: Göllü köyü kahvesi


Buluşma # 3 katılımcıları (alfabetik):


Ali – Göllü köyü sakini

Ayşe Denizkıran - Öğümce köyü sakini

Cavit Gül – Beykoz Muhtarlar Derneği Başkanı

Cem Birder – Toprak Ana Platformu üyesi

Celalettin Ayvaz – Göllü köyü muhtarı

Cumhur Denizkıran – Öğümce orman köylüsü

Emine Bozbağ – Mühendis

Esen Kayacan – İşletmeci

Erdal Taran – Öğümce köyü muhtarı

Eyüp – Göllü köyü sakini

Deniz Postacı – Akademisyen

Garo Taşçıyan – Mühendis

Haluk Kayacan – Sosyolog

Hasan Ayaz – Cumhuriyet köyü muhtarı

İlyas Yılmaz – İl Genel Meclisi Üyesi

Nedret Erten - Öğümce köyü sakini

Neş’e Bilgin - Akademisyen

Neyir Erkan – Doğuş Haber Genel Yayın Yönetmeni

Ozan Derviş – Beykoz Doğuş Haber Gazetesi

Ömer Faruk Düzgit – Bozhane köyü sakini

Özcan Aydın - Öğümce köyü ihtiyar heyeti

Sedat Kalenuz – Öğümce köyü ihtiyar heyeti

Seyfullah Alarçin – Denizciler sendikası

Seta Bülbül Balcı – Emekli

Şerafettin Cesur – Öğümce köyü


Toplantıdan notlar:


Toplantıya katılan ve birçoğu önceki toplantılarda da yer alan köy sakinleri ve muhtarlar aşağıdaki hususların yerel yöneticiler, uzmanlar ve basın mensuplarınca dikkate alınmasını ve çözümlere yönelik yanıtlarını talep ettiler:


  • Köyler beslenmenin anasıdır; yerelde iyi beslenmek için organik tarım topraklarına sahip bir bölgede çiftçilik özendirilmeli değil midir?
  • Gıda güvencemiz için, köylü nasıl tarlada tutulur?
  • Beykoz 1. derecede organik tarım bölgesi değil midir?
  • 1946 yılı orman haritaları ile bugünün mukayesesi yapılabilir mi? Sorumlular kimlerdir?
  • 2B ile başlayan süreçte açılan alanlar hangi yasal zeminde beton yığınlarına dönüştü?
  • Beykoz tarım ilçe teşkilatı 45 sene önce çok daha zor koşullarda daha çok hizmet vermişti. Bugün hizmet anlayışının düşmesindeki sebepler nedir?
  • Organik tarım, çay bahçesinden daha iyi gelir getiremez mi?
  • Bölgenin ürün desen planı nasıl çıkarılabilir?
  • Orman’ın korunması için orman köylüsünden beklenen sorumluluk nedir?
  • Orman teşkilatının yerel değerler için ön görüleri ve planlanan strateji nedir?
  • Yerel yöneticilerin toplantılarımıza katılmaları sağlanmalıdır: orman müdürü, belediye başkanı ve kaymakamın toplantılarımıza katılımı nasıl sağlanabilir?
  • Orman köylüsü bir zamanlar 5 çocuk okutacak geliri oluşturabiliyordu. Bugünkü durumunu kimler dikkate alıyor?
  • Ormanı seyreltmek ormanın sonunu getirmez mi?
  • Orman köylüsü ve orman teşkilatının uygulamaları uyumlu mu?
  • Bilimsel ve hukuki olarak ormanın korunması hangi yöntemlerle gerçekleştirilmelidir?
  • Orman köylüsünün hukuki olarak ne gibi hakları vardır?
  • Yaban hayatı doğanın ve doğallığın denge unsurudur. Son 20 yıl içinde bölgede kaybolan türler nelerdir? Bu kayıpların doğa üzerinde kalıcı etkileri olabilir mi? Yasal olarak yok olmakta ve tehdit altındaki türlerin korunması ne şekilde olabilir?
  • Riva deresi kenarı herkese nasıl açılabilir? Dere kenarında oturmak, yürümek, balık tutmak (varsa) birey hakkı değil midir? Kimler, hangi hukuki haklarla dere kenarını kapatmaktadırlar?
  • Sulama göleti olarak yapılan Göllü Göleti, İSKİ evlere su vermeye başladıktan sonra, yeniden tarım için ne şekilde kullanılabilir. Göllü Göleti, güneş gören sudur ve toprak için çok değerlidir.
  • Riva - Doğancılı köyünde uzun süre hizmet veren doğal arıta sistemi İSKİ tarafından niçin işlem dışı bırakılmıştır?
  • Doğal arıtma sistemleri, ülkemizde Kayseri örneğinde olduğu gibi, Riva deresi komşu köyleri için hem ekonomik hem sürdürülebilir bir yaklaşım değil midir?


Toplantımıza katılımcı olan araştırmacı-yazar Deniz Postacı’dan sunulan iki şiir:


Riva güzelleri


Riva güzelleri

Öleyazmış kara elleri

Yakasında siklamen

Yanağında beyaz zambak

Riva, Güneş’tendi dün

Kimin künüydü bugün?

Kimin künüydü “men”

Senden aşkın yaşını çaldı

Yaşlanamadı orman

Delirdi Dumrul ağaçlar; kimindi su?

Onun bunun deresindeki saztavuğu?

Ah! Riva güzelleri

Öleyazmış kara elleri

Yakasında siklamen

Yanağında beyaz zambak

Suya karışmış akıyor alçak!..



Riva yeşil bir veda


Boğazımda incecik bir sızı

Ağaçların arasında yürüyorum.

Ardımda toprağa düşmüş meşe

Güneş neşeli dünümü arıyorum

Hani kuşlar vardı renk renk

Dereden su niyetine içtikleri ahenk

bir şahindi,

sol gözü ay

sağ gözü güneş..

İşte onunla beraber gitti,

yaşlanamayan Riva

Riva yeşil bir veda

Ata binip, bey oldum sanan aptala…

Göçe kalkmış yeşil cennet halkına

O incecik sızılı Güneş pullu sazana…


Toplantı # 4 tarih ve adresi:

8 Kasım 2009, Pazar; Bozhane Köyü – Beykoz; Başlama saati: 10:30


11 Ekim 2009 Pazar

Buluşma #2

Buluşma zamanı: 11 Ekim 2009, 10:30 – 14:30
Buluşma yeri: Öğümce – Aydınlar Piknik Alanı

Buluşmaya sunulan belgeler:

1- 5 Ekim 2009’da İlyas Yılmaz tarafından İl Genel Meclisi’ne doğal arıtma ve yaşayan makinalar konulu önerge (havza konusunda verilen 4. önerge)
2- Eylül 2008 tarihli, Doğa Derneği tarafından hazırlanan, Riva Taşkın Düzlüğü – Hızlı Alan Değerlendirme Raporu
3- Süha Pekkip tarafından ulaştırılan,15 Mayıs 2008 tarihli TBMM’ne sunulan DSP İstanbul milletvekili Sn.Ayşe Jale Ağırbaş’ın dilekçesi.
4- 27 Mayıs 2008 tarihli, Orman Yüksek Mühendisi, Selçuk Sönmez’e ait “Riva dere ve havzası” başlıklı rapor (eski Beykoz Fidanlık Müdürü).

Buluşmadan notlar:

Toplantının ana konusunu Riva deresinin temizlenerek, yeniden eski doğal yapısına ulaştırılması üzerinde yoğunlaştı.

İl Genel Meclis üyesi İlyas Yılmaz, yıllardır dünyanın her yerinde uygulanan doğal arıtma sistemi projesinin Köy Hizmetleri kapatılınca İl Özel İdare’lerine devredildiğini, ancak İstanbul ve Kocaeli’nde bu projelerin Büyükşehir Belediyesi’ne devredildiğini hatırlattı. Marmara Üniversitesi Doğa Bitkileri ve Su Ürünleri Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof.Dr.Engin Özhatay ile görüştüğünü ve bir yüksek lisans öğrencisinin Riva deresi ile ilgili bir tez çalışması yaptığını ve bu tez çalışmasının bizlerle paylaşılacağını söyledi.

Riva deresine kıyısı bulunan köylerden Göllü ve Riva köyü muhtarları kirliliğin özellikle 2004 yılından sonra dere yaşamını ciddi şekilde tehdit eder seviyelere ulaştığını, bu kirliliğin ana etmeninin köylerin evsel atık suları olmadığını söylediler. İSKİ Paşaköy arıtma tesisinde zaman zaman kapasite artışı ve bakım çalışmaları yapılması süreçlerinde korkunç bir kirlilik ve dere yaşamında geri dönüşü olmayan bir sonuç oluşturduğu belirtildi. Bunun yanı sıra, dereye komşu yem, hayvan, kimya sanayi ve kağıt fabrikasının kirletmeyi sürdürdüğü iddia edildi. Özellikle yağmurlu gecelerde bu kirliliğe sebep olan atıkların dereye bırakılmasına tüm muhtar ve köylülerin tanık oldukları ifade edildi.

Doğa Derneği Başkan Yardımcısı Bahar Bilgen, Riva Havzası ile ilgili hazırladıkları rapordan notlar aktardı. Bölgedeki 4 endemik bitkiye dikkat çekerken, dere ağzından 4.5 km içerdeki taşkın düzlüğünün yaşamsal önemine ve koruma alanlarının hukuki mevzuatında yaşanan değişikliklerin sakıncalarına değindi. Mutlak koruma alanları ve ekolojik etkilenme bölgesi gibi kavramlar örneklendi; sazlıkların çok önemli bir biyolojik öğe olup, tüm Türkiye’de hep ciddi tehditler altında olduğu belirtildi. Bahar Bilgen derenin ve havzanın doğal koşullarına tekrar kavuşabilmesi hususunda Doğa Derneği olarak gerekli desteği vermek istediklerini ifade etti.

Belediye başkan yardımcısı Metin Torun, Beykoz Belediye Başkanı Yücel Çelikbilek tarafından kendisini temsil etmek üzere görevlendirildiğini belirterek konuşmasına başladı. Beykoz’da 1/5000’lik imar planları üzerinde çalışıldığını ve bu planlarda dere havzasında taşkın alan (100 metre) koruma kapsamından bahsetti. Metin Torun ayrıca, dere kenarlarında planlanan rekreasyon ve piknik alanlarının kirlilik konusunda etkilerinin tartışılmasının ve gerekirse itiraz edilmesinin önemini hatırlattı. Metin Torun, bu konularda bölgede yaşayan insanlar olarak hepimize sorumluluk düştüğünü belirtirken, gerek derenin temizlenmesi ve gerek doğal arıtma sistemleri konusunda belediyenin konuyla ilgili tam destek sözünü verdi.

Eski İl Genel Meclis Üyesi Süha Pekkip, planlar hazırlanıyorsa bu plan çalışması bittiği zaman ilgili köylerde ilan tahtalarına, kahvelere ve muhtarlığa bildirilmesi gerektiğini, ancak bu şekilde köylülerin varsa bir itirazları bunu talep edebileceklerini ifade etti. Bu talep, Belediye Başkan Yardımcısı Metin Torun tarafından da onaylandı.

Deniz Postacı yaptığı sunumda doğal arıtma sistemleri ile ilgili uygulamalardan örnekler verdi. Düşük maliyetli ve %100 çevre dostu bu arıtma sistemlerinin Kayseri’de gerçekleşen başarılı uygulamaları Beykoz için de önemli bir fırsat. İlyas Yılmaz, bu konuda gerekli bilgilendirmenin İl Genel Meclisi ve Özel İdaresine de yapıldığını belirtti.

Toprak Ana Platformu sözcüsü Cem Birder, 1/5000 ölçekli havza planlarının temin edildikten sonra, köylülere ve havza sakinlerine detaylı olarak açıklanmasının önemli olduğunu, hedeflenen rekreasyon alanlarının bölgenin doğal tarım potansiyeli üzerinde bir tehdit olmaması için dengeli ve planlı bir yol haritasına ihtiyaç duyulacağını vurguladı.

Toplantıda İstanbul ili, Şile ilçesine bağlı Doğancılı köyünde doğal arıtma olduğu söylenmesi üzerine, toplantı sonunda bu köyümüz İlyas Yılmaz tarafından ziyaret edildi. Köy muhtarı İbrahim Akgül (0532.264 05 29), 2004 yılında Köy Hizmetleri tarafından kurulan 110m boyunda, 35m eninde doğal arıtmadan çok memnun olduklarını, arıtma bitiş noktasında pet şişeye aldıkları numunelerin inanılmaz bir berreklıkta olduğunu ifade etti. Ancak, 2008 yılında İSKİ yetkililerinin böyle arıtma olmaz diyerek borularını kırdığını ve kendi borularını döşeyip direk Doğancılı deresine atıkların bırakıldığını ifade etti.

Sonraki buluşma öncesi ara hedefler:

1. Beykoz Belediyesi’nden Riva Havzası’na ilişkin 1/5000 ölçekli imar planlarını edinmek.
2. İlgili sivil toplum kuruluşlarını toplantılara davet etmek.
3. İstanbul İl Genel Meclisine ve TBMM’ne konuyla ilgili bilgilendirme çalışması.
4. Riva deresi ile ilgili; köylerde ilköğretim öğrencileri arasında bir kompozisyon ve resim yarışması düzenleme çalışması.
5. Toplantılara toplumun tanıdığı isimleri (sanatçı, sporcu gibi) davet etmek.
6. Doğancılı köyündeki atıksu arıtma konusunda yaşanan gelişmeleri incelemeyi sürdürmek.

Buluşma # 3 tarih ve adresi:

25 Ekim 2009, Pazar
Göllü Köyü meydanı – Beykoz; Başlama saati: 11:00

28 Eylül 2009 Pazartesi

Buluşma #1

Buluşma tarihi: 27 Eylül 2009
Buluşma yeri: Öğümce – Bozhane

Buluşmaların hedefi:

Riva havzasındaki tarım toprakları, sular ve ormanlarımız, şehrimiz ve ekolojik denge için taşıdığı değerlere rağmen, rant karşısında gücünü her geçen gün daha fazla kaybediyor. Konuyla ilgili bölge halkının bilinçlendirilmesi ve bölge değerlerine sahip çıkacak ortak hareket stratejilerinin geliştirilmesi için, toplumsal katılımcılığı teşvik eden toplantılar/buluşmalar serisi yapılması ana hedefimizdir.

İlk buluşma ve bundan sonraki buluşmalarda aşağıdaki hedeflerin takip edilmesi benimsendi.

1- Riva deresinin kirlenmesindeki ana etmenlerin bilimsel verilerle tespit edilerek, bu kirletici unsurları toplumsal baskı ve medya kanalları desteğinde, gerekirse hukuki yollardan durdurmak. Bu hedef doğrultusunda:
1a. Üniversite ilgili bölümleri tarafında periyodik su analizlerinin yapılmasını talep etmek; ilgili konularda çalışan üniversiteler ile işbirliği sağlamak.
1b. Konuya yakın sivil toplum kuruluşlarınla işbirliği planları geliştirmek.
1c. Yerel ve kent ilgili birimlerine ve kuruluşlarına konuyla ilgili resmi yazışmalarla sürekli bilgilendirme yapmak, sorumlu davranış beklentisini güçlendirmek; dere havzasında iyileştirme projelerinin başlangıcını ve takibini temin etmek.
1d. Konunun takibinde yerel ve ulusal medya kanallarını kullanmak.
1e. Bölge halkı öncelikli olmak üzere, toplumsal bilinç ve sürekli-koruyuculuk stratejilerini geliştirmek.

2- Bölge topraklarının 1. sınıf tarım toprağı olma özelliğinde, organik tarım potansiyelinin yerel çiftçilere benimsetilmesi (eğitim, model uygulamalar, destek programları hakkında bilgilendirmeler, vb) ve öncelikle bölge halkının tüketimine sunulacak mekanizmalarda ekonomik fırsatlarla (direkt satış kanalları, organik pazarlar, kiralık ortak bahçe uygulamalarının geliştirmesi) cazip hale getirilmesi.

3- Eko-turizm fırsatlarının ulusal ve uluslararası boyutlara taşınması (üniversitelerarası kano yarışları, kontrollü balıkçılık, dere kenarında toplantılar, vb)

4- Bölgedeki ormanlar ve diğer arazilerde kullanım haklarına ilişkin olarak,
4a. Süregelen hukuki davaların ve sürecin takipçisi olmak.
4b. Açılması hedeflenen imar plan ve stratejilerini takip etmek, halka duyurumunu sağlamak.

5- Ekosistemin biyolojik açısından doğal haritasının oluşturulması (20 sene önce deredeki canlılar, göçmen kuşlar, ormanlardaki ağaç ve diğer bitki türleri, yaban hayatı, vb hakkında bilgiler) ve bunu sağlayacak koşulların yeniden oluşumuna destek vermek.

6- Köylerde biyolojik arıtma esaslı düşük maliyetli arıtma üniteleri kurmak.

Her iki haftada bir kez – Pazar günleri, her seferinde Riva Deresine komşu farklı bir köyde buluşulmasına karar verildi.

Ara hedefler:

1. İstanbul’daki üniversitelerin ilgili bölümleriyle ilişki kurularak, yapılan çalışmalar hakkında bilgi sağlamak.
2. Bu üniversitelerin ilgili akademisyenlerini, çevre kulüplerini ve diğer ilgili sivil toplum kuruluşlarını toplantılara davet etmek.
3. İstanbul İl Genel Meclisine konuyla ilgili önergeler vermek.

Bir sonraki buluşma hedefi:

İlk buluşmamıza iş programları sebebiyle katılamayan kaymakam, belediye başkanı, komşu köy muhtarları ve basın görevlilerinin katılımında, çalışma stratejisi ve planlarının netleştirilmesi hedeflenmektedir.

Katılımcılara, Türkiye’de ve dünyada Riva Deresi komşu köyleri için uygulamaya alınabilecek doğal arıtma sistemleri ile ilgili bir sunum yapılacaktır.

Buluşma hedefleri olarak listelenen işlerin gerçekleştirilmesi, takibi ve değerlendirilmesine yönelik iş grupları oluşturulacaktır. Bu çalışmaların Internet tartışma ortamlarına taşınması ve yazılı-görsel basın organlarında yer alması sağlanacaktır.

Buluşma
# 2 tarih ve adresi:

11 Ekim 2009, Pazar
Aydınlar Piknik Alanı – Öğümce Köyü (batı tarafı) - Beykoz
Saat: 10:30 – 14:30
Buluşma sonrasında hava şartları izin verirse, Riva Dere’sinde gözlem amaçlı tekne gezisi yapılacaktır.